پیشگفتار:
تقطیر (Distillation) یکی از روشهای جداسازی اجزای سازنده یک محلول و یا یک ترکیب است که برای استخراج و جداسازی انواع عصارهها و عطرمایهها مورد استفاده قرار میگیرد از بهترین و کارآمدترین روشها گوناگون تقطیر، اسانس گیری به روش بخار آب است این روش بسیار بهصرفه بوده و کیفیتهای عطرمایههای بهدستآمده نیز بسیار قابل توجه است. در این راستا طراحی و تولید سیستم تقطیر با بخار مخصوص عرقیات و اسانسها راه گشای اساسی و کلیدی درزمینهٔ صنعت اسانس گیری محسوب میشود.
تقطیر روشی مناسب برای عصاره گیری:
شاید نتوان بهصراحت گفت که اولین فرآیند تقطیر در کجا و توسط چه کسی انجامشده است؛ اما شواهد بهدستآمده از مطالعات باستانشناسی و بقایای تاریخی نشاندهنده آن است که از 3000 سال قبل از میلاد انسان از روش تقطیر استفاده کرده است و برای به دست آوردن انواع عرقیات گیاهی و عصارههای خاص و خالصسازی از انواع روشهای تقطیر بهره برده است اما در بیشتر مناطقی که به صنعت تولیدات عرقیات و عطرمایه گیری مشغول هستند. از روش قدیمی تقطیر توسط آب استفاده مینمایند که بسیار پرهزینه پردردسر هست.
در روش تقطیر توسط آب انواع گیاهان مانند گل محمدی، هل، انواع ساقه گیاهان و انواع ریشهها را بهطور مستقیم در داخل آب قرار داده و آن را حرارت میدهند که با رسیدن آب و محتوای جامد و غوطهور در آب داخل دستگاه به نقطهجوش شروع به بخار شدن نموده و بخارات حاصله با عبور از محوطه کندانسور در فرایند میعان به حالت مایع تبدیل گشته و در ظرف جمعآوریکننده، جمع میگردد. در این روش به دلیل حجم زیاد مواد جامد موجود در دیگ تقطیر احتمال تهنشین شدن و حتی سوختن این مواد بسیار بالا است و به دلیل غوطهور بودن مواد جامد در آب زمینهٔ واکنش شیمیایی و هیدرولیز شدن ترکیبات حاصله فراهم است. همه این موارد موجب افت کیفیت عطرمایه حاصله گشته و مشکلات فراوانی را درزمینهٔ صنعت عصاره گیری به وجود میآورد.
چرا طراحی و تولید سیستم تقطیر با بخار مخصوص عرقیات و اسانسها ضروری است؟
طراحی و تولید سیستم تقطیر با بخار مخصوص عرقیات و اسانسها، یک گام بزرگ در جهت به دست آوردن عطرمایههای خالص و ناب و باکیفیت است چرا که این دستگاه از جنس آلیاژهای آلومینیومی و مس تولید میگردد و این جنس بهکاررفته در بدنه این سیستم موجب میگردد تا حرارت بهطور یکسان در همه جای ظرف توزیع شود و همه مواد بهطور یکنواخت تحتفشار بخار آب اشباع قرار گیرد.
از سویی به دلیل آنکه در این روش گیاه و مواد بهصورت مستقیم با آب تماس نداشته و محفظهای را در بالای قسمت بخار آب با فشار بالا قرار میدهند با اعمال این کار از واکنش و هیدرولیز و حتی تخریب مواد جلوگیری مینماید؛ و با حرارت آب و رساندن مایع به دمای جوش، مولکولهای بخار آب به سلولهای گیاهی برخورد کرده و تمام عناصر و محتوای داخل سلولهای گیاهی بهصورت روغن عطرمایه خارجشده و در محوطه کندانسور تبدیل به عطرمایه خالص و بسیار باکیفیت میگردد که از ارزش بسیار بالای برخوردار است.
مزایای استفاده از سیستم طراحی تقطیر با بخار برای تولید عرقیات و اسانس:
- افزایش راندمان تولید صنایع اسانس گیری و تولیدات عرقیات
- افزایش کیفیت اسانس و عرقیات تولید شده و جلوگیری از هیدرولیز محلول
- کاهش زمان فرآوری عرقیات و تولید اسانس
- کاهش انرژی مصرفی برای تولیدات و در کل کاهش هزینههای تولید
- سازگاری بیشتر با محیطزیست و جلوگیری و کاهش اثرات سوء صنعت اسانس گیری
حال حاضر همه صنایع در سراسر نقاط دنیا در جهت پیشرفت و تولیدات محصولات باکیفیتتر و بهتر گام برداشته و در تلاش هستند تا محصولاتی را به مشتریان خود ارائه دهند که از همه ابعاد نیاز مشتری به آن محصول را رفع نمایند و در کنار بهرهمندی از فنّاوری در جهت حفظ هر چه بیشتر محیطزیست گامهای اساسی بردارند، طراحی و تولید سیستم تقطیر با بخار مخصوص عرقیات و اسانسها صنعت فرآوری و تولید عرق جات نهتنها از تولید محصولات باکیفیتتر و بسیار خالص بهرهمند نموده، بلکه در جهت حفظ محیطزیست جلوگیری از تخریب آن بسیار عالی نمود یافته است.