پیشگفتار:

بخار آب یکی از موارد محرک و ایجادکننده انرژی محسوب می‌شود که در زمینه‌های مختلف می‌توان از آن بهره برد یکی از کاربردهای بخار استفاده از آن در انواع صنایع مختلف است به صورتی که امروزه یک بخش جدایی‌ناپذیر صنعت محسوب می‌شود بر همین اساس به بررسی 18 کاربرد دیگ بخار در صنایع پرداخته و نحوه‌ی کاربرد آن را شرح خواهیم داد.

دیگ‌های بخار چگونه کار می‌کنند؟

دیگ‌های بخار از دو جنس چدن و یا فولاد ساخته می‌شوند که عمدتاً از دیگ‌های چدنی برای موارد کم‌فشار استفاده می‌گردد که در سامانه‌های گرمایشی کم‌فشار می‌توان از آن‌ها استفاده نمود، دیگ‌های بخار دارای دو بخش هستند قسمتی مختص آتش و قسمت دیگر مختص آب است. گرمادهی آب توسط آتش، موجب تولید بخار آب می‌شود سپس این بخار به مخزن بخار هدایت شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. بخار می‌تواند دمایی بالغ‌بر 110 درجه سانتی‌گراد را دارا باشد که در صنایع مختلف می‌توان از آن بهره‌مند گشت.

بررسی 18 کاربرد دیگ بخار در صنایع مختلف:

شاید به‌جرئت بتوان گفت ظهور انقلاب صنعتی به‌واسطه اختراع دستگاه بخار بود این دستگاه با فعالیت خود توانست توان اجرایی و کارایی بالایی را به انواع دستگاه‌ها و انواع پمپ‌های مختلف عرضه کرده و تحولات بنیادینی در این زمینه ایجاد نماید می‌توان با بررسی 18 کاربرد دیگ بخار در صنایع این تحول را نمایان کرد:

• صنایع مواد غذایی:

در تولید مواد غذایی ضدعفونی و پاک‌سازی مواد، استریلیزه و پخت مناسب و بسته‌بندی از اصول بسیار حیاتی محسوب می‌گردد در همین رسانا استفاده از دیگ‌های بخار با ظرفیت متوسط و کم‌فشار بسیار کاربرد بالایی دارد.

• تولید برق:

حرکت توربین‌های غول‌آسای تعبیه‌شده در بدنه سدها برای تولید برق نیازمند انرژی بسیار زیادی است که با استفاده از دیگ‌های بخار آب و انرژی بخار تولید شد توربین‌ها را به‌راحتی به حرکت وا‌داشته و منجر به تولید برق می‌شود.

• ضدعفونی محیط:

محیط‌هایی که در معرض آلودگی قرار دارند، ممکن است موجب بروز مشکلات جانی و مالی گردد می‌توان به‌راحتی با استفاده از بخار محیط را کاملاً استریلیزه نمود بیمارستان‌ها و سالن‌های پرورش محصولات کشاورزی ازجمله این موارد هستند.

• پرورش قارچ:

پرورش محصول بسیار حساسی چون قارچ نیازمند تدبیر امورات مختلفی است استفاده از دیگ بخار و بخار در سالن‌های پرورش قارچ نه‌تنها در استریلیزه و ضدعفونی محیط کاربرد دارد بلکه در حفظ رطوبت و کنترل دمای محیط بسیار مهم است.

• حمل‌ونقل:

اکثر کشتی‌ها و قطارها با کمک نیروی بخار حرکت می‌کنند بر همین اساس دیگ بخار در همه موتورخانه‌های کشتی‌ها و موتورخانه‌ها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و مرتباً سرویس می‌شود.

• صنایع چاپ و تولید کاغذ:

بعد از تولید صفحات کاغذ برای خشک شدن، آن‌ها را از محیطی که توسط بخار گرم شده عبور داده می‌دهند.

• صنعت پلاستیک:

بخار آب در کنار دمای بالایی که دارد از فشار بالایی نیز برخوردار است با قرار دادن مواد پلاستیک در معرض بخار می‌توان از دو ویژگی بارز آن استفاده نمود و اشکال متعدد و مختلفی را به کمک بخار طراحی کرد.

بررسی 18 کاربرد دیگ بخار در صنایع

• صنایع پتروشیمی:

بسیاری از مواد اولیه مورد استفاده در صنایع پتروشیمی قابلیت اشتعال دارند بنابراین برای تجزیه و فرآوری در این صنعت استفاده از بخار و گرمایی غیرمستقیم آن بر مواد این مشکل مهم را رفع نموده است.

• تولید جواهرات و سنگ‌های قیمتی:

در ساخت و تولید جواهرات بعد از طراحی و انجام مراحل اولیه تولید محصول تولید شده را در معرض بخار آب قرار می‌دهند تا ذرات ریز از روی آن فروریخته و محصولی تمیز و عاری از هرگونه آلودگی به مشتری ارائه گردد.

• آرایشی و بهداشتی:

فرآوری بسیاری از محصولات آرایشی بهداشتی توسط بخار و گرمای حاصل از بخار انجام می‌گیرد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به عطرها اشاره نمود.

• صنایع نفتی
• تولید دارو و لابراتوارهای داروسازی
• خشک‌شویی
• تولیدات چرمی
• استخرها
• صنعت خودروسازی
• تولید مصالح ساختمانی و عایق
• صنعت نساجی

نتیجه‌گیری:

با بررسی 18 کاربرد دیگ .بخار در صنایع سعی شد تا جایگاه اصلی و مهم دیگ‌های بخار را نشان داده و میزان تأثیرپذیری صنایع از دیگ‌های بخار را بیان نماییم اما نکته قابل ذکر این است که دیگ‌های بخار نیازمند کنترل مداوم بوده و همواره باید به مقدار فشار بخار تولید شده و ذخیره شده در محفظه توجه نمود بررسی 18 کاربرد دیگ بخار در صنایع بیان کننده این مورد است که صنایع مختلف با توجه به میزان کارایی و کاربرد مقدار بخار نیازمند دیگ‌های بخار با ظرفیت‌های مختلف هستند.

بویلر ایران