پیشگفتار:
استخرهای آبگرم به مجموعه‌ای از ملزومات و تجهیزات و امکانات تأسیس شده گفته می‌شود که با هدف شنا و آموزش مهارت‌هایی چون غواصی و شیرجه در آب و ورزش‌های آبی طراحی می‌گردد. همان‌طور که از نام استخرهای آبگرم مشهود است، آب داخل این محیط باید دمایی بالاتر از 25 درجه سانتی‌گراد داشته باشد بر همین اساس تاسیسات گرمایشی مخصوصاً دیگ آبگرم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
استخر
دیگ‌های مورد استفاده در استخرهای آبگرم:
دمای استخرهای آبگرم با توجه به نوع کاربردی که دارند عموماً بین 25-40 درجه سانتی‌گراد است. استخرهای آبگرم عمومی متداول‌ترین و پرکاربردترین نوع استخرهای آبگرم هستند که در همه جای دنیا ساخته شده و در دسترس عموم قرار می‌گیرند. تاسیسات گرمایشی در استخرها یکی از بخش‌های مهم مجموعه محسوب می‌شود؛ که در تدوین ضوابط مربوط به تأیید مجوز فعالیت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بر همین اساس نوع دیگ آبگرم استفاده‌شده در آن بسیار مهم و مورد توجه است. به‌طور معمول از دو نوع بویلر در فضای استخر استفاده می‌شود.
-
به بویلرهای برقی
فضای استخر شامل بخش‌های مختلف است؛ اتاقک‌های سونا و جکوزی، رختکن، بخش دوش، محوطه اصلی استخر و… از بخش‌های اصلی استخرهای عمومی هستند. در همه این بخش‌ها میزان رطوبت و دما و تثبیت شرایط بسیار مهم است.
در همین راستا اصولاً برای مناطقی مانند اتاقک‌های جکوزی و سونا از بویلر های برقی و کم‌حجم استفاده می‌شود؛ چراکه در این بخش‌ها دما و فشار بخار بسیار مهم است. بخار زیاد با فشار و تراکم جزء اصلی این اتاقک‌ها هستند بنابراین دیگ‌های برقی بهترین گزینه برای این بخش‌ها محسوب می‌گردد.
-
دیگ‌های آبگرم:
دیگ‌های آبگرم اصلی‌ترین بخش موتورخانه و قلب تپنده تاسیسات حرارتی به‌حساب می‌آید. با ورود آب به داخل بویلر در معرض حرارت قرار گرفته و گرم می‌شود؛ سپس توسط دستگاه‌های پمپاژ به داخل محوطه استخر هدایت می‌گردد و بعد از استفاده دوباره بعد از گندزدایی و تصفیه برای گرم شدن به داخل دیگ آبگرم انتقال داده می‌شود.
با توجه به اینکه گفتیم دیگ‌های آبگرم بسیار مهم هستند و در داخل سیستم گرمایشی جایگاه ویژه‌ای دارد، پس برای خرید و محاسبه ظرفیت آن باید چند مورد را لحاظ کنیم:
-
مقدار جریان آب ورودی دیگ:
میزان آب ورودی به داخل دیگ آبگرم بسیار مهم است. برای خرید دیگ با ظرفیت مناسب باید میزان آب جریان یافته در سطح مقطع لوله محاسبه شود. از سوی دیگر قلیائیت و رسوب‌دهی آب نیز حائز اهمیت است بر همین اساس شدت جریان آب را افزایش می‌دهند تا املاح آب زمان کافی برای رسوب نداشته باشند پس باید میزان حجم و ظرفیت و بازدهی دیگ متناسب با شدت جریان آب باشد.
استخر
-
حجم و مساحت استخر:
میزان حجم استخر مشخص می‌کند که چند لیتر آب لازم است تا این حجم استخر را اشغال نماید بنابراین با محاسبه میزان آب مورد نیاز برای پر کردن حجم استخر می‌توان ظرفیت دیگ آبگرم را محاسبه نمود.
-
میزان و حجم حرارتی مورد نیاز:
میزان حرارت و دمای مورد نیاز برای تأمین آب گرم یکی از عوامل مشخص کننده ظرفیت و حجم مورد استفاده دیگ آبگرم است که می‌توان از این طریق راندمان و میزان سوخت مصرفی را نیز مشخص نمود.
ساده‌ترین راه محاسبه ظرفیت دیگ آبگرم بدین صورت است که:
میزان بار و حجم آبگرم مصرفی یک دوره را با میزان بار حرارتی که صرف گرمایش یک دوره شده جمع کرده و بر مقدار راندمان دیگ تقسیم نمایید تا ظرفیت دیگ به‌طور تقریبی مشخص گردد.
کلام آخر…
دیگ آبگرم می‌تواند مقدار زیادی آبگرم را در محدوده زمانی مشخص در اختیار مجموعه قرار دهد؛ اما با توجه به نوع مصرف و کاربرد آبگرم در استخر دیگ تعبیه شده در موتورخانه باید بسیار با دقت انتخاب شود تا علاوه بر تأمین آب مورد نیاز محوطه، دارای مصرف سوخت و انرژی معقول بوده و ائتلاف انرژی بسیار کمی را دارا باشد. در غیر این صورت در نتیجه مصرف سوخت بالا هزینه‌های مصرفی بسیار بالا رفته و استفاده از آن توجیه اقتصادی نخواهد داشت.